การพัฒนาต้นแบบกระถางย่อยสลายได้จากโคนหน่อไม้ฝรั่ง: การใช้ประโยชน์วัสดุเหลือทิ้งเพื่อสร้างอาชีพและความยั่งยืน

MU-SDGs Case Study*

การพัฒนาต้นแบบกระถางย่อยสลายได้จากโคนหน่อไม้ฝรั่ง: การใช้ประโยชน์วัสดุเหลือทิ้งเพื่อสร้างอาชีพและความยั่งยืน

ผู้ดำเนินการหลัก*

1. ผศ.ดร. ปัณฑารีย์ แต้ประยูร
2. นายธนากร จันหมะกสิต
3. รศ.ดร.สงพงษ์ โอทอง
4. อ.ดร.ชลธิชา มามิมิน

ส่วนงานหลัก

1. หน่วยวิจัยการใช้ประโยชน์ทางการเกษตรและสิ่งแวดล้อม
2. ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ
3. หลักสูตรเทคโนโลยีเกษตรและสิ่งแวดล้อม

ผู้ดำเนินการร่วม

ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่หน่อไม่ฝรั่ง อ.ตากฟ้า

ส่วนงานร่วม

1. นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ (พส.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.)
2. กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่หน่อไม่ฝรั่ง อ.ตากฟ้า

เนื้อหา*

หน่อไม้ฝรั่งเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญของ อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์ ซึ่งมีการปลูกในลักษณะ “แปลงใหญ่” เพื่อจำหน่ายเชิงพาณิชย์ อย่างไรก็ตามส่วนโคนหน่อไม้ฝรั่ง (ประมาณ 30–40% ของผลผลิต) มักถูกตัดทิ้งเป็นเศษเหลือทิ้งทางการเกษตร กลายเป็นปัญหาของเกษตรกร ทั้งด้านการกำจัดและการสูญเสียโอกาสสร้างมูลค่าเพิ่ม โครงการนี้จึงพัฒนาต้นแบบและศึกษาความเป็นไปได้ของการผลิต “กระถางย่อยสลายได้จากโคนหน่อไม้ฝรั่ง” โดยใช้แนวคิด BCG Economy และการเรียนรู้เชิงบูรณาการ ผ่านการทำงานร่วมกันระหว่างมหาวิทยาลัยกับเกษตรกรภายใต้โครงการ นิคม NEXT ของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์

ขั้นตอนดำเนินงาน
• ศึกษาคุณสมบัติของโคนหน่อไม้ฝรั่งที่เหลือทิ้ง และพัฒนาเป็นวัตถุดิบทำกระถาง
• ทดลองสร้างต้นแบบกระถางที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ

แนวทางต่อยอดและพัฒนา
• ออกแบบบรรจุภัณฑ์และทดสอบการปลูกจริง (seedling test)
• ถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีให้ชุมชนเกษตรกรรอบนิคม NEXT
• ทดลองตลาดเบื้องต้นกับผู้ประกอบการไม้ดอกและผักปลูกในกระถาง

ผลลัพธ์และประโยชน์
• ลดปริมาณวัสดุเหลือทิ้งจากการผลิตหน่อไม้ฝรั่ง
• เพิ่มรายได้เสริมให้เกษตรกร และสร้างโอกาสอาชีพใหม่

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs12

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

12.4, 12.5

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs8,9,15

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

8.3, 9.5, 15.1
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 
https://www.facebook.com/share/p/1b3zZHxFEq/
 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2,4

Partners/Stakeholders*

1. ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ ม.มหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์
2. กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (นิคม NEXT)
3. กลุ่มเกษตรกรหน่อไม้ฝรั่ง อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“จากเศษเหลือเกษตร…สู่กระถางรักษ์โลก”
“เพิ่มมูลค่าหน่อไม้ฝรั่ง ตอบโจทย์ BCG และ SDGs”
“สร้างนวัตกรรมใหม่ เชื่อมโยงมหาวิทยาลัย-ชุมชน ผ่านนิคม NEXT”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

12.4.1, 12.5.1, 8.3.1, 9.5.1, 15.1.1

ผลิตภัณฑ์จากทรัพยากรชีวภาพเพื่อเศรษฐกิจชุมชน: ไซรัปน้ำส้มซ่าเข้มข้น

MU-SDGs Case Study*

ผลิตภัณฑ์จากทรัพยากรชีวภาพเพื่อเศรษฐกิจชุมชน: ไซรัปน้ำส้มซ่าเข้มข้น

ผู้ดำเนินการหลัก*

1. นายธนากร จันหมะกสิต
2. ผศ.ดร. ปัณฑารีย์ แต้ประยูร

ส่วนงานหลัก

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล
1. ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ
2. หน่วยวิจัยการใช้ประโยชน์ทางการเกษตรและสิ่งแวดล้อม

ผู้ดำเนินการร่วม

1. นางสาวอทิตยา เยาว์พฤกษ์ชัย
2. นางจุฑามาส กลิ่นเกล้า
3. นางมธุรส หุ่นหล่อ

ส่วนงานร่วม

1. สำนักงานเกษตรจังหวัดอุทัยธานี กรมส่งเสริมการเกษตร
2. กลุ่มเกษตรกรหอมสะแกกรัง จ.อุทัยธานี

เนื้อหา*

ส้มซ่า (Citrus aurantium) เป็นผลไม้พื้นถิ่นที่มีเอกลักษณ์ของจังหวัดอุทัยธานี แต่ที่ผ่านมาไม่ได้ถูกใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์อย่างแพร่หลาย เนื่องจากมีรสชาติขมจากน้ำมันหอมระเหยในเปลือก และผลผลิตมักถูกจำกัดด้วยฤดูกาล โครงการนี้จึงมุ่งพัฒนานวัตกรรม “ไซรัปน้ำส้มซ่าเข้มข้น” เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มจากผลผลิตท้องถิ่น และยกระดับไปสู่การค้าเชิงพาณิชย์

ขั้นตอนดำเนินการ
• ศึกษาวิธีการสกัดน้ำส้มซ่าโดยไม่ให้มีน้ำมันหอมระเหยปนเปื้อน
• พัฒนาสูตรไซรัป 2 สูตร และปรับปรุงจนได้ 3 สูตรต้นแบบ
• ทดสอบทางประสาทสัมผัสกับผู้บริโภค 107 คน เลือกสูตรที่ได้รับความพึงพอใจสูงสุด
• ปรับปรุงเพิ่มเติมจนได้ สูตรสมบูรณ์ พร้อมยื่นขอเลข อย. และฉลากโภชนาการ
• ออกแบบบรรจุภัณฑ์และฉลากเพื่อเพิ่มมูลค่าทางการตลาด
• ทดลองต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์แปรรูป เช่น เครื่องดื่ม กาแฟ เบเกอรี่ หมี่กรอบ และน้ำสลัด

ผลลัพธ์และประโยชน์
• ได้ผลิตภัณฑ์ ไซรัปส้มซ่าเข้มข้น ที่พร้อมสู่ตลาด
• เป็นตัวอย่างการสร้างนวัตกรรมจากภูมิปัญญาและทรัพยากรท้องถิ่น
• สร้างรายได้เสริมและแนวทางการถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่เกษตรกร/ผู้ประกอบการท้องถิ่น
• เชื่อมโยงเศรษฐกิจฐานรากกับการพัฒนาผู้ประกอบการรุ่นใหม่ (Startup/SME)
• ตอบโจทย์เศรษฐกิจ BCG และเป้าหมาย SDGs ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs12

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

12.2, 12.4, 12.5

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs8,9,3

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

8.3, 9.5, 3.4
Links ข้อมูลเพิ่มเติม *  
https://www.facebook.com/share/p/1CTBShmogU/

https://www.facebook.com/share/p/1B9vjdpxiJ/
 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2,4

Partners/Stakeholders*

1. ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ ม.มหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์
2. เกษตรกรผู้ปลูกส้มซ่าในจังหวัดอุทัยธานี
3. หน่วยงานภาครัฐและเอกชนในท้องถิ่น เช่น สำนักงานเกษตร, ภาคธุรกิจ SME

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“จากผลไม้พื้นถิ่นสู่นวัตกรรมไซรัปน้ำส้มซ่าเข้มข้น”
“ยกระดับเศรษฐกิจชุมชนด้วยพลังงานวิจัยและผู้ประกอบการ”
“สินค้านวัตกรรม BCG ตอบโจทย์การพัฒนาอย่างยั่งยืน”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

12.2.1, 12.4.1, 12.5.1, 8.3.1, 9.5.1

กูเกิลไซต์ : แพลตฟอร์มสำรองเพื่อการประชุมวิชาการในสภาวะโครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีปัญหา : ของฟรี คุ้มค่า และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา

MU-SDGs Case Study*

กูเกิลไซต์ : แพลตฟอร์มสำรองเพื่อการประชุมวิชาการในสภาวะโครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีปัญหา : ของฟรี คุ้มค่า และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา

ผู้ดำเนินการหลัก*

อ.ดร.ฤทธิรงค์ พันธ์ดี

ส่วนงานหลัก*

กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ดร.ธวัชชัย ก้านศรีรัตน์
น.ส.พรชนก นุชนารถ

ส่วนงานร่วม

กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

เนื้อหา*

งานประชุมวิชาการสาธารณสุขระหว่างสถาบันระดับนานาชาติ ครั้งที่ 4 เป็นกรณีศึกษาที่สะท้อนถึงความจำเป็น  ในการพัฒนาระบบเว็บไซต์สำรองเพื่อเป็นสื่อกลางข้อมูล ในสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีความไม่เสถียร เนื่องจากมีผู้เข้าร่วมประชุมมาจากหลากหลายพื้นที่ และต้องพึ่งพาระบบออนไลน์สำหรับการลงทะเบียน การนำเสนอผลงาน และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น  ระบบการทำงานที่เป็นไอทีมากขึ้น แต่ยังพบข้อจำกัดระบบงานไอทีของวิทยาเขตอาจมีปัญหาความไม่เสถียรเกิดขึ้นได้ทุกเวลา ดังนั้น การนำชุดเครื่องมือใน กูเกิล เวิร์กสเปซ (Google Workspace) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่เข้าถึงง่าย มีความยืดหยุ่น และไม่ต้องการโครงสร้างพื้นฐานที่ซับซ้อน จึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับการออกแบบ จึงได้เลือกเครื่องมือที่ชื่อว่ากูเกิลไซต์มาพัฒนาเป็นระบบเว็บไซต์สำรองเพื่อการประชุมวิชาการ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพือออกแบบและพัฒนากูเกิลไซต์ (Google Sites) เป็นระบบสำรองสำหรับเผยแพร่ข้อมูลการประชุมวิชาการในสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานไอทีมีปัญหา โดยมุ่งเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ ลดความเสี่ยงจากความล้มเหลวทางเทคนิค และส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้เข้าร่วมงาน นอกจากนี้ยังนำเสนอแนวทางในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างเหมาะสม  ตามบริบทของงานวิชาการ  อาศัยกรอบแนวคิดการพัฒนาสมรรถนะดิจิทัล และการออกแบบแพลตฟอร์มที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้งาน ผลการศึกษาคาดว่าจะเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานวิชาการในการเตรียมความพร้อมรับมือกับสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานไอทีมีปัญหา  ตลอดจนเป็นแนวทางสำหรับการพัฒนาเพื่อเผยแพร่ข้อมูลก่อนวันงานประชุมวิชาการสาธารณสุขระหว่างสถาบัน ครั้งที่ 4 ที่มีความคล่องตัวและไม่ต้องกังวลในการใช้งานว่าจะเข้าถึงไม่ได้ 

ซึ่งสอดคล้องการสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยเฉพาะ SDGs 9 ในด้านการสร้างโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัลที่ยืดหยุ่นอีกด้วย

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

ผู้เข้าร่วมประชุมสามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับงานประชุมวิชาการฯ ได้ตลอดเวลา ได้ทุกอุปกรณ์พกพา เช่น คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊ค โทรศัพท์มือถือ ไอแพด แท็บเล็ต เป็นต้น

ผลลัพธ์

การนำเทคโนโลยีกู กูเกิล เวิร์กสเปซ (Google Workspace) เข้ามาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาเว็บไซต์งานประชุมวิชาการฯ ด้วยกูเกิลไซต์ เพื่อนำมาเป็นเว็บไซต์ประชาสัมพันธ์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการข้อมูลดิจิทัล  สามารถบริหารจัดการเว็บไซต์ได้อย่างรวดเร็ว สามารถจัดการได้ทุกที่ทุกเวลา โดยไม่มีข้อจำกัด  ด้วยศักยภาพของกูเกิลผู้ใช้งานไม่ต้องกังวลว่าจะเข้าใช้งานไม่ได้  

ผลประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานต่อเว็บไซต์สาธารณสุขระหว่างสถาบันครั้งที่ 4 มีความพึงพอใจโดยรวมต่อเว็บไซต์ประชุมวิชาการฯ มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.53 อยู่ในระดับมากที่สุด  และเป็นแนวทางที่ดีในการนำกูเกิล เวิร์กสเปซ มาประยุกต์ใช้กับงานที่เกี่ยวข้องต่อไป

 

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs9

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

9.c

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 –

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 –
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://sites.google.com/view/phmuna-conference/

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2

Partners/Stakeholders*

สถาบันการศึกษาในเครือข่ายงานประชุมวิชาการด้านสาธารณสุขระหว่างสถาบัน ระดับนานาชาติครั้งที่ 4

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

การศึกษาพัฒนาระบบจัดการประชุมวิชาการด้วย Google ณ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล งานนี้ได้ออกแบบและพัฒนาระบบการประชุมวิชาการโดยใช้ Google Sites ร่วมกับ Drive, Sheet, Forms และ Script เพื่อแก้ปัญหาโครงสร้างพื้นฐานไอทีไม่เสถียร ผลสำรวจผู้ใช้งาน 85 คน พบว่าเว็บไซต์ใช้งานง่าย ความพึงพอใจสูง อีกทั้งเป็นของฟรีช่วยประหยัดต้นทุน และสอดคล้องกับ SDGs 9.c เรื่องการเข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศ

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

4.3.5