Author: คังโมยอน

ให้ความรู้แก่สังคม ชุมชนและประชาสัมพันธ์วิทยาเขตนครสวรรค์ผ่านสื่อที่หลากหลาย

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

ให้ความรู้แก่สังคม ชุมชนและประชาสัมพันธ์วิทยาเขตนครสวรรค์ผ่านสื่อที่หลากหลาย

ผู้ดำเนินการหลัก*

1. ดร.ธนากร เที่ยงน้อย 
2. ดร.เปล่งสุรีย์ เที่ยงน้อย 

ส่วนงานหลัก

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล 

ผู้ดำเนินการร่วม

 

ส่วนงานร่วม

สถานีวิทยุชุมชนตำบลเขาทอง

เนื้อหา*

   โครงการให้ความรู้แก่สังคม ชุมชนและประชาสัมพันธ์วิทยาเขตนครสวรรค์ผ่านสื่อที่หลากหลาย ประจำปีงบประมาณ 2568 ดำเนินการเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้กับประชาชนทั่วไป ซึ่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต เป็นการปรับความรู้ให้เท่าทันอยู่เสมอ จึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยให้คนสามารถดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างเหมาะสม ผู้ที่รับประสบการณ์เรียนรู้ทั้งที่เป็นแบบทางการ (Formal Learning) และไม่เป็นทางการหรือการเรียนรู้ตามอัธยาศัย (Informal Learning) เพื่อการมีชีวิตอยู่รอด สามารถดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างเหมาะสม และมีความสุขตลอดช่วงชีวิตของแต่ละบุคคล ซึ่งสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัยมหิดลในยุทธศาสตร์ที่ 2 Innovative Education and Authentic Learning เสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์สำหรับบุคคลทั่วไปโดยเฉพาะในกลุ่มวัยทำงานหรือกลุ่มผู้สูงอายุ โครงการนี้ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ร่วมมือกับสถานีวิทยุชุมชนตำบลเขาทอง ตำบลเขาทอง อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ (FM 94.25 MHz) ซึ่งเป็นสถานีวิทยุที่ได้รับความนิยมจากประชาชนในพื้นที่ร่วมกันดำเนินโครงการ โดยจัดรายการ “ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตกับมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์” ในช่วงเวลา 14.00-15.00 น. ทุกวันพุธ ตลอดปีงบประมาณ 2568 โดยเนื้อหาหลักของรายการจะประกอบด้วย

   1.สภาวะดินฟ้าอากาศ ในระดับประเทศ ระดับภาค ระดับจังหวัด และระดับอำเภอ เพื่อรายงานสภาวะดินฟ้าอากาศ ปรากฏการณ์ทางสภาพอากาศต่าง ๆ เช่น อุณหภูมิ ความกดอากาศ ความชื้น ฝน พายุ ฯลฯ โดยมีเป้าหมายหลักคือ การพยากรณ์อากาศและทำความเข้าใจว่าสภาพอากาศส่งผลกระทบต่อมนุษย์และโลกอย่างไร เพื่อให้ผู้รับฟังเข้าใจและเตรียมความพร้อมในการรับมือกับสภาพอากาศ

    2.อาหารและสุขภาพ เพื่อรายงานสถานการณ์โรคระบาด โรคอุบัติใหม่ การป้องกันโรค การดูแลสุขภาพร่างกายของคนในครอบครัว และประโยชน์จากอาหารประเภทต่าง ๆ 

    3.เตือนภัยพี่น้องเกษตรกร เพื่อรายงานสถานการณ์ทางการเกษตร การระบาดของโรคและแมลงทางการเกษตร การป้องกันกำจัดโรคและแมลงทางการเกษตร การตลาดการเกษตร

   4.ประชาสัมพันธ์ข่าว ประกาศ หลักสูตรการเรียนของ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล

   นอกจากนั้นภายใต้โครงการนี้ยังได้จัดทำสื่อเพื่อเพิ่มช่องทางการบริการวิชาการที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมให้มากยิ่งขึ้นโดยเชิญบุคลากรที่เกี่ยวข้องมาร่วมเป็นวิทยากรในรายการ Podcast ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตกับมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์ .ในประเด็นต่าง ๆ ที่น่าสนใจอีกด้วย เช่น EP การตลาดสินค้าเกษตรยุคปัจจุบัน ทำอย่างไรให้โดนใจผู้บริโภค เป็นต้น

 
 

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs4

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

4.4,4.5,4.7

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs12,13

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

12.2,12.3,13.1,13.3
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2,3

Partners/Stakeholders*

1. สถานีวิทยุชุมชนตำบลเขาทอง
2. นักศึกษาหลักสูตรเกษตรยั่งยืนเพื่อสุขภาพและการประกอบการ

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“การเรียนรู้ตลอดชีวิต (lifelong learning)”
“การเรียนรู้ตามอัธยาศัย (Informal Learning)”
“ม.มหิดลส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาโดยไม่เลือกปฏิบัติทั้งทางตรงหรือทางอ้อม”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

12.4.1, 12.5.1, 15.1.1, 15.8.1, 6.3.1

ตู้กับข้าวยั่งยืน เพื่อประกอบการเรียนการสอนรายวิชาเครือข่ายและการจัดชุมชนและรายวิชาระบบการทำฟาร์มเกษตรยั่งยืน

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

ตู้กับข้าวยั่งยืน เพื่อประกอบการเรียนการสอนรายวิชาเครือข่ายและการจัดชุมชนและรายวิชาระบบการทำฟาร์มเกษตรยั่งยืน

ผู้ดำเนินการหลัก*

1. ดร.ธนากร เที่ยงน้อย 
2. ดร.เปล่งสุรีย์ เที่ยงน้อย 

ส่วนงานหลัก*

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล 

ผู้ดำเนินการร่วม

นายธนากร จันหมะกสิต

ส่วนงานร่วม

1.นักศึกษาหลักสูตรเกษตรยั่งยืนเพื่อสุขภาพและการประกอบการ
2.ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล

เนื้อหา*

โครงการตู้กับข้าวยั่งยืน เพื่อประกอบการเรียนการสอนรายวิชาเครือข่ายและการจัดชุมชนและรายวิชาระบบการทำฟาร์มเกษตรยั่งยืน ประจำปีงบประมาณ 2568 โดยใช้พื้นที่ประมาณ 1 งานหรือ 100 ตารางเมตรของศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ดำเนินการเพื่อการสร้างประสบการณ์และองค์ความรู้จากการลงมือปฏิบัติจริง (Up skill) ให้กับนักศึกษา ทั้งด้านการผลิตผักไฮโดรโปนิกส์และการทำการเกษตรผสมผสานในพื้นที่จำกัดเพื่อให้นักศึกษาได้เรียนรู้ ลงมือปฏิบัติและยังเป็นการส่งเสริมและสนับสนุนให้บุคลากรภายในโครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้บริโภคผักและผลผลิตเกษตรฟรี หรือจำหน่ายในราคาย่อมเยาหรืออีกด้วย   

การทำการเกษตรทั้งการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่จำกัดมีความสำคัญมากขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากการขยายตัวของสังคมเมืองทำให้มีพื้นที่ทำการเกษตรลดลง ในขณะเดียวกันการเพิ่มขึ้นของประชาการส่งผลต่อปริมาณความต้องการอาหารที่เพิ่มมากยิ่งขึ้น ดังนั้นการได้ลงมือทำการเกษตรในพื้นที่จำกัดจะเป็นการส่งเสริมให้นักศึกษาและผู้ที่สนใจจะได้รับประโยชน์ดังนี้

    1.สามารถวางแผน เห็นตัวอย่าง และลงมือปฏิบัติเพื่อสร้างสวนเกษตรในพื้นที่ที่มีอยู่อย่างจำกัดได้จริง

    2.มีอาหารสำหรับแจกจ่าย แบ่งปันให้แก่นักศึกษา บุคลากรภายในโครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้บริโภค

    3.เป็นพื้นที่ตัวอย่างการทำการเกษตรอย่างยั่งยืนในพื้นที่จำกัดสำหรับผู้ที่สนใจทั่วไป   

 

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs2

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

2.3,2.4,2.5,2.a 

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs11
SDGs12

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

11.7,11.a,12.3,12.5,12.8,12.a
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://www.facebook.com/profile.php?id=61576946682822&sk=about

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2,3

Partners/Stakeholders*

1.  ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล

2.  นักศึกษาหลักสูตรเกษตรยั่งยืนเพื่อสุขภาพและการประกอบการ

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“ตู้กับข้าวยั่งยืน”
“การเกษตรอย่างยั่งยืนในพื้นที่จำกัด”
“Tiny Food Factory”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

2.4.1, 2.a.2, 11.3.1, 12.3.1, 12.5.1

การขับเคลื่อนการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด ปี2568

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

การขับเคลื่อนการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด ปี 2568

ผู้ดำเนินการหลัก*

ดร.ณพล อนุตตรังกูร

ส่วนงานหลัก*

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

นายยุทธิชัย โฮ้ไทย
นางสาววิมลรัตน์ อัตถบูรณ์
นายธนากร จันหมะกสิต
นางชุติภากาญจน์ ประจันทร์

ส่วนงานร่วม

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

เนื้อหา*

1. ความสำคัญ
“บึงบอระเพ็ด” เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ และเป็นบึงน้ำจืดใหญ่ที่สุดในประเทศไทยที่มีความหลากหลายทางชีวภาพทางด้านพรรณพืช สัตว์น้ำ และสัตว์ป่า โดยบึงบอระเพ็ดเป็นบึงที่สร้างด้วยฝีมือมนุษย์ โดยพระบรมราชานุญาติของรัชกาลที่ ๗ ให้ดำเนินการก่อสร้างเพื่อเก็บกักน้ำ ซึ่งก่อนมีการก่อสร้างฝายเพื่อสร้างบึงมีคนอาศัยอยู่ในพื้นที่บึงอยู่ก่อนแล้ว ทำให้ชาวบ้านได้อพยพขึ้นมาอยู่บริเวณขอบบึง ต่อมามีการบุกรุกพื้นที่เข้ามาใช้ประโยชน์หลายด้าน ทำให้บึงบอระเพ็ดมีสารพัดปัญหาที่ซ้อนทับซับซ้อนหลายด้าน สืบเนื่องจากบึงบอระเพ็ดเป็นที่ราชพัสดุที่กรมประมงขอใช้พื้นที่เพื่อบำรุงพันธุ์สัตว์น้ำในปี ๒๔๖๙ จำนวน ๑๓๒,๗๓๗ ไร่ ๕๖ ตารางวา ครอบคลุมพื้นที่ใน 10 ตำบล ได้แก่ ตำบลแควใหญ่ ตำบลเกรียงไกร ตำบลหนองปลิง ตำบลทับกฤช ตำบลพนมเศษ ตำบลวังมหากร ตำบลพระนอน ตำบลกลางแดด ตำบลนครสวรรค์ออก และตำบลพนมรอก ต่อมาได้มีการประกาศเขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ดในพื้นที่ในปี ๒๕๑๘ จำนวน ๖๖,๒๕๐ ไร่ ทำให้มีกฎหมายที่ใช้ซ้อนทับกันถึง ๓ ฉบับ และมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ๑๓ หน่วยงาน และนอกจากนี้มีชาวบ้านอาศัยอยู่ในเขตบึงบอระเพ็ดจำนวน ๕,๖๘๔ ครัวเรือน 

การใช้น้ำในบึงบอระเพ็ด พบการใช้ประโยชน์ในการทำประมง การดึงน้ำไปใช้ทำการเกษตรกรรม การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การท่องเที่ยว รวมถึงน้ำอุปโภคบริโภค แต่เนื่องจากสภาพบึงบอระเพ็ดมีสภาพคล้ายจานข้าวทำให้เก็บน้ำไว้ได้ไม่มาก ทำให้มีการแย่งใช้ทรัพยากรกันอย่างเข้มข้น โดยเฉพาะในช่วงข้าวราคาดีมีการดึงน้ำไปทำนาย้อนกลับขึ้นที่สูงด้วยระยะทางกว่า ๓๐ กิโลเมตร จนเกิดข้อพิพาทในการแย่งน้ำระหว่างชาวนาและคนหาปลา รวมถึงระหว่างชาวนาด้วยกันเอง จนทำให้ฤดูแล้งเกือบทุกปีจะมีน้ำดิบไม่เพียงพอสำหรับการทำประปาหมู่บ้าน ส่งผลให้คุณภาพชีวิตของประชาชนในบึงบอระเพ็ดไม่มีน้ำอุปโภค รวมทั้งระบบสิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรมด้วย ในการนี้ภาครัฐได้มีการแนวทางในการแก้ไขปัญหาด้วยการขุดลอกตะกอนดิน ซึ่งไม่เพียงพอต่อตื้นเขินในพื้นที่ชุ่มน้ำ เนื่องจากตะกอนดินที่ไหลจากพื้นที่ต้นน้ำ การทับถมของวัชพืช และการปลดปล่อยน้ำจากการไถพรวนของนาข้าวรอบบึงบอระเพ็ด ซึ่งหากไม่มีการจัดการที่เหมาะสมจะทำให้บึงบอระเพ็ดตื้นเขินและหมดสภาพความเป็นบึงได้ กรมทรัพยากรน้ำได้มีระบบสูบน้ำด้วยไฟฟ้าจากแม่น้ำน่านเข้าสู่บึงบอระเพ็ดเพื่อรักษาระบบนิเวศบึงบอระเพ็ด ซึ่งผลที่เกิดขึ้นพบว่าปัญหาการระบายน้ำในคลองและมีชาวนาบริเวณคลองส่งน้ำสู่บึงสูบน้ำไปใช้ทำการเกษตรส่งผลให้น้ำไม่สามารถลงสู่บึงบอระเพ็ดได้อย่างเต็มที่ ดังนั้นปัญหาการใช้น้ำและการแย่งน้ำที่เกิดขึ้นในบึงบอระเพ็ดจึงเป็นปัญหาหลักที่เกิดขึ้นในช่วงปี ๒๕๖๐ จนถึงปัจจุบัน หากไม่มีการแก้ไขปัญหาจะส่งผลทำให้เกิดการทะเลาะวิวาท การขาดความสามัคคีในชุมชน และการระบบสิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรมลงจนสู่ขั้นวิกฤติได้

ในการนี้จึงมีความจำเป็นในการขับเคลื่อนการบริหารจัดการน้ำในบึงบอระเพ็ดด้วยการสร้างระบบการบริหารจัดการด้วยการรับฟังความคิดเห็น สร้างการรับรู้ สร้างความร่วมมือ และทำงานร่วมกันในการบริหารจัดการน้ำ ซึ่งเป็นนวัตกรรมประชาธิปไตยในการแก้ไขปัญหาเชิงพื้นที่ และสามารถเป็นต้นแบบให้กับพื้นที่อื่นๆ ต่อไปได้ โดยคณะกรรมการบริหารจัดการบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ได้เห็นชอบและรับทราบให้ดำเนินการขับเคลื่อนในวันที่ 6 กรกฎาคม 2564 เพื่อขอทุนสนับสนุนจากโครงการขับเคลื่อนนโยบายชี้นำสังคมจากมหาวิทยาลัยมหิดล เพื่อสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ดอย่างมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนต่อไป
 
2. ผลการดำเนินงาน
ผลการดำเนินงานของผลงาน “การบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด” แบ่งผลการดำเนินงานทั้งหมด 2 ช่วง ได้แก่ ช่วงการสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำ และช่วงการขับเคลื่อนการบริหารจัดการน้ำ โดยมีรายละเอียด ดังนี้

1) ช่วงการสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำการสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำได้มีการดำเนินการในปี 2565 ซึ่งมีการสร้างความเข้าใจให้กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในบึงบอระเพ็ดที่ประกอบไปด้วยภาครัฐ ภาคประชาชนในแต่ละตำบล และสถาบันการศึกษา ด้วยการรวบรวมข้อมูลเชิงพื้นที่ด้านทรัพยากรน้ำ และวิเคราะห์ข้อมูลไปนำเสนอให้กับแต่ละเวทีการประชุม พร้อมทั้งรับฟังปัญหาและความต้องการในแต่ละพื้นที่ไปแบ่งปันให้กับทุกภาคส่วน เพื่อให้รู้เท่ากันและความเข้าใจร่วมกัน มีการวิเคราะห์ข้อมูลการใช้น้ำรูปแบบความสำคัญทางสถิติซึ่งเป็นข้อมูลทางวิชาการ เพื่อนำเสนอข้อมูลให้กับทุกภาคส่วนและสร้างโมเดลการใช้น้ำร่วมกัน เพื่อนำไปสู่การสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำที่มีการสร้างโครงสร้างในการบริหารจัดการน้ำที่มีแนวทางการดำเนินงานที่ยอมรับร่วมกันทุกภาคส่วน ผลักดันสู่ระดับนโยบายที่สามารถนำไปปฏิบัติได้ พร้อมทั้งสร้างระบบการเข้าถึงข้อมูลผ่านระบบสมาร์ทบึงบอระเพ็ด ดังรูปที่ 1 ผลกระทบของงานในช่วงนี้ พบว่า ทุกภาคส่วนได้มีการสร้างโมเดลการจัดการบึงบอระเพ็ดร่วมกัน ดังรูปที่ 2 เพื่อเป็นพื้นฐานในการสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำ ดังรูปที่ 3 พร้อมทั้งผลักดันข้อตกลงในการใช้น้ำเข้าสู่แผนการอนุรักษ์และคุ้มครองพื้นที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ดอีกด้วย นอกจากนี้ชุมชนได้มีการรวมกลุ่มกันจดทะเบียนจัดตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำรอบบึงบอระเพ็ดทั้งหมดรวมจำนวน 5 ตำบล ทำให้เกิดการเชื่อมโยงเครือข่าย มีการสร้างการทำงานร่วมกันที่สามารถลดความขัดแย้งได้

2) ช่วงการขับเคลื่อนการบริหารจัดการน้ำ
ปี 2566-2567 เป็นช่วงการขับเคลื่อนระบบการบริหารจัดการน้ำกับโครงสร้างที่มีอยู่ โดยการประชาสัมพันธ์ระบบการบริหารจัดการน้ำ การขึ้นทะเบียนผู้ต้องการใช้น้ำจากบึงบอระเพ็ด การสร้างทีมที่เป็นเอกภาพ และการสร้างการมีส่วนร่วมของเยาวชนในพื้นที่ นอกจากนี้มีการสร้างแหล่งเรียนรู้ด้านการบริหารจัดการน้ำด้วยการพัฒนาศักยภาพของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การพัฒนาศูนย์ข้อมูลบึงบอระเพ็ด และการจัดทำสื่อการเรียนรู้ด้านการบริหารจัดการน้ำ ผลกระทบของงานที่เกิดขึ้นพบว่า มีการจัดตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำเพิ่มขึ้นที่เชื่อมโยงจากในบึงสู่นอกบึงบอระเพ็ดอีก 4 ตำบล รวมทั้งหมดเป็น 9 ตำบล ประชาชนตระหนักถึงความสำคัญในการใช้น้ำ จึงได้มีการขึ้นทะเบียนต้องการใช้น้ำทั้งในเขตและนอกเขตบึงบอระเพ็ดรวมจำนวน 3,723 ราย 5,011 แปลง รวมขนาดเนื้อที่ 69,871 ไร่ ศูนย์ข้อมูลบึงบอระเพ็ดได้ใช้งานจริง โดยมีการสนับสนุนข้อมูลให้กับคณะกรรมการชุดต่างๆ นอกจากนี้คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้มาหนุนเสริมการทำงานให้กับเครือข่ายบึงบอระเพ็ด ด้วยการสร้างระบบ Bueng Boraphet – Water Image Downloader ทำให้สามารถใช้ประโยชน์จากภาพถ่ายดาวเทียมได้อย่างเต็มศักยภาพ และมีคนเข้ามาดูงานแหล่งเรียนรู้ด้านการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ดมากกว่า 200 คน ในการนี้ตัวชี้วัดที่สำคัญเป็นเรื่องความขัดแย้งที่ลดลงจนเป็นศูนย์ในปี 2566-2567 และคณะกรรมการบริหารจัดการบึงบอระเพ็ด ได้มีการรับรองเกณฑ์การบริหารจัดการน้ำ 4 ระดับ ดังรูปที่ 4 เพื่อใช้เป็นแนวทางในการตัดสินใจในการบริหารจัดการอย่างมีส่วนร่วมอีกด้วย นอกจากนี้คณะกรรมการบริหารจัดการบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ ครั้งที่1/2567 ได้รับรอง “ระบบการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด” เพื่อให้ทุกภาคส่วนได้ขับเคลื่อนร่วมกันอย่างเป็นทางการและยั่งยืนต่อไป 

เครือข่ายบึงบอระเพ็ดได้ส่งประกวดนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาประชาธิปไตย ประจำปี 2567 ของรัฐสภา ผลงานประเภทชุมชน องค์กร โดยส่งผลงานเรื่อง “การบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด” ในนามคณะกรรมการบริหารจัดการบึงบอระเพ็ด ซึ่งทำให้ทุกภาคส่วนรู้สึกเป็นเจ้าของผลงานร่วมกันทั้งในระดับชุมชนและระดับจังหวัด การแข่งขันได้มีการคัดเลือกรอบเอกสาร รอบนำเสนอผลงานผ่านระบบออนไลน์ และออกบูทนำเสนอคณะกรรมการที่รัฐสภา ผลปรากฏว่าผลงานนี้ได้รับรางวัลระดับ “ดีมาก” ซึ่งได้รับโล่รางวัลกับนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานสภาผู้แทนราษฎร เมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ.2567 ณ รัฐสภา 

ระยะถัดไปช่วงปี 2567-2568 ได้ต่อยอดจากการบริหารจัดการน้ำสู่การพัฒนาอาชีพของประชาชนในพื้นที่ โดยการปรับวิถีการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ด้วยการทำนาเปียกสลับแห้งที่เป็นนาที่ใช้น้ำน้อยและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก รวมทั้งการทำปุ๋ยจากวัชพืชน้ำในบึงบอระเพ็ดที่ส่งเสริมการสร้างรายได้ให้กับชุมชนและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการน้ำท่วมวัชพืชอีกด้วย
การบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด ทั้งการสร้างระบบการบริหารจัดการน้ำ และการขับเคลื่อนตลอด 2 ปีที่ผ่านมา เป็นนวัตกรรมประชาธิปไตยที่ทุกภาคส่วนได้มีส่วนร่วมทุกกระบวนการ พร้อมทั้งมีการสร้างความร่วมมือ การรับฟังความคิดเห็น การทำงานร่วมกัน เรียนรู้ร่วมกัน จนถึงการขับเคลื่อนส่งต่อไปในระดับนโยบายผ่านกฎหมายต่างๆ ได้อย่างราบรื่น เนื่องจากเป็นแนวทางที่ทุกภาคร่วมยอมรับร่วมกันแล้ว ในการนี้กระบวนการจะขับเคลื่อนได้อย่างยั่งยืน และสามารถเป็นต้นแบบให้กับพื้นที่อื่นๆได้อีกด้วย ในการนี้กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (DCCE) และสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) ได้ลงพื้นที่ถอดบทเรียนการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำ “บึงบอระเพ็ด” ในการปรับตัวต่อการ

เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อนำไปสู่ต้นแบบของการปรับตัวด้านการบริหารจัดการน้ำ

ในปี 2568 เครือข่ายบึงบอระเพ็ดได้รับการยอมรับในระดับที่สูงขึ้น ด้วยการได้รับคัดเลือกเป็นคณะกรรมการลุ่มน้ำเจ้าพระยาจำนวน 2 ท่าน ได้แก่ ประธานองค์กรผู้ใช้น้ำตำบลทับกฤช ได้รับคัดเลือกเป็นคณะกรรมการลุ่มน้ำเจ้าพระยา ภาคเกษตรกรรม รวมทั้งบุคลากรของโครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ได้รับคัดเลือกเป็นผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการลุ่มน้ำเจ้าพระยา และได้รับแต่งตั้งเป็นที่ปรึกษาประธานคณะกรรมาธิการการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของรัฐสภา

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs6

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

6.4, 6.6, 6.b

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs13,14,15,17

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

13.1, 14.2.1, 15.1, 17.1

Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

ผู้ว่าราชการจังหวัดนครสวรรค์กล่าวขอบคุณมหาวิทยาลัยมหิดล
https://www.facebook.com/MUNAkhonsawan/videos/270841642755512

ม.มหิดล ร่วมนำเสนอข้อมูลให้กับท่านราชเลขานุการในสพระองค์
https://na.mahidol.ac.th/th/2024/13291

การออกสื่อสาธารณะ
https://www.thaipbs.or.th/news/content/337926?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1Eg4EvBDNThdqRm-hLmX42p3aEBWEXsJzCWRw2Vub4EgK9PRyvhEwT_eo_aem_AQw-VZjwG00nG0FP4VCvKvjZybYGsCzWtnQTDRM8DiyFoO_jVCDqbCn8f2SFumNN0HbcYf8frP3uUC6yIub7kUaW

การบริการวิชาการให้กับเครือข่าย
https://na.mahidol.ac.th/th/2024/12986

การประกวดนวัตกรรมเพื่อประชาธิปไตย รัฐสภา
https://www.youtube.com/watch?v=DtmKLv-Gvqc

ถอดบทเรียนการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำ “บึงบอระเพ็ด” ในการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (DCCE)
https://tei.or.th/th/activities_us_detail.php?eid=3003

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 3

Partners/Stakeholders*

จังหวัดนครสวรรค์
เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด
ส่วนเครื่องกลสำนักงานทรัพยากรน้ำที่ 2 (กรมทรัพยากรน้ำ)
โครงการชลประทานนครสวรรค์
ประมงจังหวัดนครสวรรค์
ธนารักษ์พื้นที่นครสวรรค์
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 ตำบล
เครือข่ายองค์กรผู้ใช้น้ำ 9 ตำบล

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

  

Key Message*

การเป็นที่พึ่งให้กับเครือข่ายเป็นภาคกิจหลักของสถาบันการศึกษา ที่ต้องร่วมเรียนรู้ สนับสนุนการทำงานซึ่งกันและกัน จะทำให้เกิดเครือข่ายที่เข้มแข็ง และยั่งยืนตลอดไป

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

6.5.5

โครงการการปรับวิถีการเกษตรในพื้นชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ดให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

โครงการการปรับวิถีการเกษตรในพื้นชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ดให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ผู้ดำเนินการหลัก*

ดร.ณพล อนุตตรังกูร

ส่วนงานหลัก*

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ดร.ปิยะเทพ อาวะกุล
ดร.พรพิรัตน์ คันธธาศิริ
ดร.ปัณฑารีย์ แต้ประยูร
นายธนากร จันหมะกสิต
นางสาววิมลรัตน์ อัตถบูรณ์

ส่วนงานร่วม

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

เนื้อหา*

ความสำคัญ
บึงบอระเพ็ดเป็นบึงน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยและได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ สภาพภูมิประเทศของบึงบอระเพ็ดเป็นพื้นที่ลุ่มที่มีความหลากหลายทางชีวภาพบริเวณพื้นที่ที่มีน้ำท่วมขัง ซึ่งมีทั้งพืชน้ำ สัตว์น้ำ และสัตว์ป่า โดยเฉพาะกลุ่มนกที่มีทั้งนกประจำถิ่นและนกอพยพ ส่วนชุมชนโดยรอบได้ใช้ประโยชน์จากพื้นที่ชุ่มน้ำด้วยการทำการประมง และใช้น้ำเพื่อการเกษตร โดยเฉพาะการทำนาที่มีมากที่สุดจำนวน 79,858 ไร่ ซึ่งเป็นรูปแบบนาปรังที่ใช้น้ำมาก ทำให้ปริมาณน้ำบึงบอระเพ็ดลดลงอย่างรวดเร็วจนส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ ชุมชนเกิดความขัดแย้งในการแย่งน้ำไปทำนา นอกจากนี้การทำนาปรังส่งผลให้เกิดการผลิตก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศอีกด้วย ส่วนพืชน้ำที่เจริญเติบโตหนีน้ำไม่ทันในช่วงฤดูน้ำหลาก จะทำให้เกิดหญ้าเน่าจากกระบวนการย่อยสลายของจุลินทรีย์ที่ไม่ใช้ออกซิเจน ซึ่งมีการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศเช่นกัน ในการนี้แสดงให้เห็นว่าพื้นที่ชุ่มน้ำมีการผลิตก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศเป็นการทำนาปรังและน้ำท่วมวัชพืชในช่วงฤดูน้ำหลาก ดังนั้นเพื่อให้สอดคล้องกับการลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทำให้มีแนวคิดในการลดการผลิตก๊าซเรือนกระจกด้วยการปรับวิธีการทำนาจากนาปรังเป็นนาเปียกสลับแห้งที่ใช้น้ำน้อยและปลดปล่อยก๊าซมีเทนน้อยกว่านาปรังหลายเท่า และส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มจัดตั้งวิสาหกิจชุมชน นอกจากนี้การส่งเสริมให้นำวัชพืชน้ำจากบึงบอระเพ็ดมาใช้ประโยชน์แปรรูปเป็นปุ๋ยที่สร้างรายได้และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในตำบลพระนอน มีการส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มจัดตั้งกลุ่มผู้ผลิตปุ๋ย ซึ่งรูปแบบที่จะออกมาขึ้นอยู่กับบริบทของพื้นที่ การดำเนินงานทั้งหมดสอดคล้องกับนโยบายของ COP28 และบึงบอระเพ็ด sandbox ที่ตั้งเป้าให้เกิด Net Zero ในปี 2573 ต่อไป

วัตถุประสงค์

1) เพื่อสร้างกระบวนการเรียนรู้ในการปรับแนวคิดของประชาชนสู่การปรับวิถีการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด

2) เพื่อสร้างแหล่งเรียนรู้ในการประกอบอาชีพที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด

3) เพื่อเพิ่มรายได้ให้กับประชาชนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากพืชน้ำและการเกษตรเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ความคืบหน้าในการดำเนินการ

โครงการอยู่ระหว่างเริ่มดำเนินการ โดยมีการให้ความรู้กับประชาชนในพื้นที่ตำบลวังมหากรและตำบลพระนอน และมีการสอบถามความต้องการในการขับเคลื่อน (Need Assessment) ในการทำนาและการจัดการวัชพืชน้ำบึงบอระเพ็ด มีการดูงานเพื่อสร้างแรงบันดาลใจ และการทดลองการทำนาเปียกสลับแห้งในพื้นที่บึงบอระเพ็ดจำนวน 100 ไร่ อีกด้วย 

ผลผลิตของโครงการ
1) การฝึกอบรมที่ครอบคลุมเนื้อหาเทคโนโลยีสีเขียว การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ SDGs BCG และการปรับตัวในการทำการเกษตรในพื้นที่ชุ่มน้ำ
2) พื้นที่ต้นแบบในการทำนาเปียกสลับแห้ง และจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในการทำการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในตำบลวังมหากร อำเภอท่าตะโก จังหวัดนครสวรรค์
3) พื้นที่ต้นแบบในการผลิตปุ๋ยจากพืชน้ำบึงบอระเพ็ด และการจัดตั้งกลุ่มผลิตปุ๋ยในตำบลพระนอน อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์
4) ผลการคำนวณอัตราผลตอบแทนเชิงสังคม (SROI) ของโครงการ
5) คู่มือการขับเคลื่อนเชิงนโยบายสำหรับหน่วยงานในพื้นที่
 
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
1) ประชาชนในพื้นที่ชุ่มน้ำมีความรู้ ความเข้าใจ และมีแนวคิดที่เปลี่ยนไปในการประกอบอาชีพที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด
2) พื้นที่ต้นแบบในการทำนาเปียกสลับแห้งและการผลิตปุ๋ยจากพืชน้ำบึงบอระเพ็ด เป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับชุมชนอื่นๆ และขยายผลต่อในอนาคตบริเวณพื้นที่ใกล้เคียงและพื้นที่ชุ่มน้ำอื่นๆ
3) ประชาชนมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการเข้าร่วมกิจกรรม
4) คู่มือการขับเคลื่อนเชิงนโยบายจะเป็นแนวทางในการขับเคลื่อนในพื้นที่ชุ่มน้ำอื่นๆที่มีบริบทคล้ายกับบึงบอระเพ็ด
5) ธนารักษ์พื้นที่นครสวรรค์สามารถกำหนดแนวทางการทำการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในสัญญาเช่าของประชาชนบึงบอระเพ็ดในอนาคตต่อไป
 
ผลการดำเนินงาน
1) ชุมชนได้มีการเรียนรู้จากการทำกิจกรรมที่ช่วยลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก ด้วยการนำวัชพืชน้ำมาหมักเป็นปุ๋ยในพื้นที่ตำบลพระนอน และการทำนาเปียกสลับแห้งจำนวน 100 ไร่ ในพื้นที่ตำบลวังมหากรและตำบลทับกฤช 
2) ชุมชนมีการจัดกลุ่มวิสาหกิจชุมชนจำนวน 2 ตำบล ได้แก่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบึงบอระเพ็ดโลว์คาร์บอนตำบลวังมหากร และกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบึงบอระเพ็ดโลว์คาร์บอนตำบลพระนอน  และเกิดแบรนด์ “บึงบอระเพ็ดโลว์คาร์บอน” ดังรูปที่ 1
3) เกิดผลิตถัณฑ์ต้นแบบบึงบอระเพ็ดจำนวน 2 ชื้น ได้แก่ วัสดุปรับปรุงดินจากวัชพืชน้ำ และข้าวจากนาเปียกสลับแห้ง 
4) มีการเปิดศูนย์การเรียนรู้ชุมชนต้นแบบในพื้นที่ชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ด ณ เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับคนในชุมชนและผู้ที่สนใจ
 

สิ่งที่ได้ได้ต่อยอดจากโครงการ

1) จังหวัดนครสวรรค์ได้ให้ความสำคัญในการขับเคลื่อนการทำนาเปียกสลับแห้ง ดังคำสั่งจังหวัดนครสวรรค์หมายเลข 03367/2567 เรื่อง “แต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนการพัฒนาการทำการเกษตรด้วยการทำนาเปียกสลับแห้งในพื้นที่ต้นแบบบึงบอระเพ็ด และพื้นที่อื่นๆ จังหวัดนครสวรรค์” เพื่อส่งเสริมให้เกิดการขยายตัวของการทำนาเปียกสลับแห้ง   

2) เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ดได้รับทุนสนับสนุนจากกองทุนสิ่งแวดล้อมจากสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) ภายใต้โครงการ “โครงการส่งเสริมการปรับวิถีการเกษตรบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์” เพื่อส่งเสริมการทำนาเปียกสลับแห้งด้วยการปรับพื้นที่และการส่งเสริมการขยายตัวเพิ่มปีละ 800 ไร่ภายใน 3 ปี

3) เครือข่ายบึงบอระเพ็ดได้มีการเชื่อมโยงกับภาคเอกชน เพื่อผลักดันการปรับพื้นที่การเกษตรของบึงบอระเพ็ดให้เหมาะสมกับการทำนาเปียกสลับแห้ง โดยบริษัท ปูนซิเมนต์ไทย จำกัด (SCG) และบริษัท สยามคูโบต้าคอร์ปอเรชั่น จำกัด ได้เข้ามาสนับสนุนในการเชื่อมโยงเครือข่ายกับระดับนโยบายและสนับสนุนเครื่องจักรในการทดลองใช้เครื่องมือเพื่อปรับระดับพื้นที่เพื่อส่งเสริมการทำนาเปียกสลับแห้งในแปลงทดลองของชุมชนที่ตำบลพระนอน

4) เกิดการเชื่อมโยงด้านการปรับปรุงพันธุ์ข้าวจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) เพื่อสนับสนุนองค์ความรู้และเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพ ให้กับเครือข่ายบึงบอระเพ็ดได้นำไปปรับปรุงพันธุ์ข้าวในบึงบอระเพ็ด

                      รูปที่ 1 ขั้นตอนการดำเนินโครงการ

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs 13

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

13

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs 2,6,17

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

2.3, 6.3, 6.4, 6.5, 17.1
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

ม.มหิดล นครสวรรค์ ร่วมเครือข่ายชุมชน ชู 3 กลยุทธ์พลิกฟื้นนาข้าวยั่งยืน
https://www.nstda.or.th/sci2pub/3-strategies-to-revive-sustainable-rice-fields/
https://op.mahidol.ac.th/ga/wp-content/uploads/twitter/news-2024-5-2-1.pdf

รายการเคลียร์คัด ชัดเจน:การขับเคลื่อนปรับเปลี่ยนอาชีพเกษตรกรเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมพื้นที่ชุ่มน้ำ
https://www.youtube.com/watch?v=aVkXHnNr-38

บึงบอระเพ็ด ช่วยลดโลกร้อนด้วยการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
https://op.mahidol.ac.th/ga/bueng-boraphet/

VDO: โครงการการปรับวิถีการเกษตรในพื้นชุ่มน้ำบึงบอระเพ็ดให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
https://youtu.be/Ow3Jrap6ePI

VDO: Promoting Eco-Friendly Agricultural Practices in the Bueng Boraphet Wetlands.
https://youtu.be/lcbHgujks9Y

VDO: การเปิดศูนย์เรียนรู้ชุมชนต้นแบบบึงบอระเพ็ดโลว์คาร์บอน
https://youtu.be/VJzAFp8ln-M

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 3

Partners/Stakeholders*

มูลนิธิร็อคกี้เฟลเลอร์
กองวิเทศสัมพันธ์ มหาวิทยาลัยมหิดล
จังหวัดนครสวรรค์
เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด
หน่วยขุดลอกและกำจัดวัชพืชบึงบอระเพ็ด
ประมงจังหวัดนครสวรรค์
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดนครสวรรค์
สำนักงานธนารักษ์พื้นที่นครสวรรค์
ส่วนการจัดสรรน้ำที่ 3 นครสวรรค์ (กรมทรัพยากรน้ำ)
องค์การบริหารส่วนตำบลพระนอนและวังมหากร
เครือข่ายองค์กรผู้ใช้น้ำบึงบอระเพ็ด
ประชาชนรอบบึงบอระเพ็ด

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

การปรับวิถีการเกษตรให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
การทำนาเปียกสลับแห้ง
การทำปุ๋ยจากวัชพืชน้ำบึงบอระเพ็ด
การปรับตัวต่อสภาพการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

13.2

โครงการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตประชากรกลุ่มเป้าหมายพิเศษ ในพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

โครงการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตประชากรกลุ่มเป้าหมายพิเศษ
ในพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568

ผู้ดำเนินการหลัก*

รศ.ดร.สงพงษ์ โอทอง

ผศ.ดร.ปัณฑารีย์ แต้ประยูร

นายธนากร จันหมะกสิต

อ.ดร.ชลธิชา มามิมิน

ส่วนงานหลัก*

1. หน่วยวิจัยการใช้ประโยชน์ทางการเกษตรและสิ่งแวดล้อม 

2. ศูนย์วิจัยและบริการวิชาการ

3. หลักสูตรเทคโนโลยีเกษตรและสิ่งแวดล้อม

ผู้ดำเนินการร่วม

1. นางสาวศิษยา จันทภา 

ผู้ปกครองนิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์

2. ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่หน่อไม่ฝรั่ง อ.ตากฟ้า

 

ส่วนงานร่วม

1. นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ (พส.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.)

2. กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่หน่อไม่ฝรั่ง อ.ตากฟ้า

3. องค์การบริการส่วนตำบลพุนกยูง อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์

เนื้อหา*

                ในปัจจุบันพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ดำเนินโครงการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตประชากรกลุ่มเป้าหมายพิเศษในพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568  เพื่อส่งเสริมและพัฒนาทักษะความรู้ พัฒนาทุนมนุษย์สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ และส่งเสริมอัตลักษณ์นิคมสร้างตนเอง (นิคมNEXT) พัฒนาสังคมจากรากฐานให้เข้มแข็งและพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น พัฒนาทักษะและอาชีพให้ตรงกับความต้องการของตลาด สนับสนุนให้สมาชิกนิคมและราษฎรในพื้นที่มีอาชีพมีรายได้อย่างยั่งยืนต่อไป โดยผ่านการพัฒนา 6  ด้าน คือ 1) ด้านการสร้างอาชีและรายได้ 2)ด้านการพัฒนาเด็กและเยาวชน 3) ด้านการพัฒนาผู้สูงอายุ 4) ด้านการพัฒนาคนพิการ  5)  ด้านการส่งเสริมคุณภาพชีวิตสตรีและครอบครัว และ 6) ด้านการพัฒนาป่านิเวศชุมชน  ซึ่งประชาชนในพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรที่มีรายได้น้อยและขาดโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน เกษตรกรในพื้นที่ยังประสบปัญหาการผลิตผลเกษตรที่ไม่สามารถเพิ่มมูลค่าได้ และยังขาดความรู้ในการแปรรูปผลิตภัณฑ์ให้มีมูลค่าสูงขึ้น เช่น หน่อไม้ฝรั่งและเศษหน่อไม้ฝรั่ง นอกจากนี้ ปัญหาการเลี้ยงโคนมยังมีการใช้ต้นทุนสูง และผลผลิตน้ำนมที่ต่ำ ทำให้เกษตรกรในพื้นที่ไม่สามารถเพิ่มรายได้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
                โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับนิคมสร้างตนเองตากฟ้าหน่วยงานในสังกัดกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชากรกลุ่มเป้าหมายพิเศษที่อาศัยอยู่ในนิคมสร้างตนเองตากฟ้า โดยการการยกระดับประสิทธิภาพการผลิตและเพิ่มมูลค่าของเศษเหลือทิ้งจากกระบวนการตัดแต่งทางการเกษตร รวมถึงการพัฒนาการเลี้ยงโคนม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนในการเลี้ยงโคนม นอกจากนี้ยังมุ่งเน้นการถ่ายทอดความรู้และเทคนิคต่าง ๆ ผ่านการฝึกอบรมจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้เกษตรกรในพื้นที่สามารถนำไปใช้จริงได้อย่างยั่งยืน ผลที่คาดว่าจะได้รับจากโครงการนี้ คือ การเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชากรในพื้นที่ อีกทั้งจะช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชากรกลุ่มเป้าหมายพิเศษในพื้นที่นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ โดยการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรและการพัฒนาการเลี้ยงโคนม ซึ่งจะส่งผลให้เกษตรกรในพื้นที่มีรายได้เพิ่มขึ้นและสามารถลดต้นทุนการผลิตได้ อีกทั้งยังช่วยสร้างความรู้ความเข้าใจในการพัฒนาอาชีพอย่างยั่งยืน และช่วยลดปัญหาความยากจนในระยะยาว

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs2

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

2.2, 2.4 

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

SDGs1,8,12,17

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

1.1, 1.4, 8.1, 8.2, 8.6, 12.2,  12.3, 12.5
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://www.facebook.com/profile.php?id=100057309017433

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 1

Partners/Stakeholders*

1. ประชาชนในนิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์
2. นิคมสร้างตนเองตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ หน่วยงานในสังกัดกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
3. โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

สร้างความยั่งยืน ด้านรายได้ แก้ไขปัญหาการทำการเกษตรด้วยงานวิจัยเชิงพื้นที่ โดยทำงานประสานกันระหว่างหน่วยงาน ชุมชน และมหาวิทยาลัย

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

17.2.4

เตรียมตัวอย่างไร ให้สูงวัยอย่าง Smart

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

เตรียมตัวอย่างไร ให้สูงวัยอย่าง Smart

ผู้ดำเนินการหลัก*

นางศศิธร มารัตน์

ส่วนงานหลัก*

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

น.ส. ลัดดาวัลย์ โพธิวิจิตร
น.ส.อรนิช แก้วสุข

ส่วนงานร่วม

ศูนย์การแพทย์มหิดลบำรุงรักษ์ จังหวัดนครสวรรค์

เนื้อหา*

ปัจจุบันทั่วโลกกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ โครงสร้างประชากรของประเทศไทยเริ่มเข้าสู่การเป็น “สังคมสูงวัย” (Aged society) ตั้งแต่ปี 2548 คือ มีสัดส่วนประชากรอายุ 60 ปี ขึ้นไปสูงถึงร้อยละ 10 ข้อมูลของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ในปี 2564 ประเทศไทยจะเข้าสู่ “สังคมสูงวัยอย่างสมบูรณ์” (Complete Aged Society) ประชากรอายุ 60 ปี ขึ้นไปมีสัดส่วนสูงถึง ร้อยละ 20 ของประชากรทั้งหมดและ ในปี 2574 ประเทศไทย จะเข้าสู่ “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” (Super Aged Society) และสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติรายงานการคาดการณ์ประชากรของประเทศไทยระหว่างปี 2553-2583
โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล มีวิสัยทัศน์ด้านบูรณาการสู่การพัฒนาสังคมในภูมิภาค มีความสามารถด้านวิชาการ งานวิจัยและบริการวิชาการแบบบูรณาการที่เป็นต้นแบบนำสู่การพัฒนาชุมชน สังคม เป็นที่พึ่งพิงของชุมชนและสังคมในภูมิภาคเหนือล่าง-กลางบน 7 จังหวัด ได้แก่ ตาก กำแพงเพชร พิจิตร เพชรบูรณ์ อุทัยธานี ชัยนาท และนครสวรรค์จังหวัดและสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ที่ 1)บูรณาการงานวิจัยในสังคมภูมิภาคและระดับสากล ยุทธศาสตร์ที่3)บริการทางวิชาการเป็นที่พึ่งของชุมชนและสังคมและเป็นแหล่งสร้างรายได้ให้กับวิทยาเขต และยุทธศาสตร์ที่ 4)ศูนย์ความเป็นเลิศด้านผู้สูงอายุ
พันธกิจหลักของศูนย์การแพทย์มหิดลบำรุงรักษ์ จังหวัดนครสวรรค์ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยจะเป็นเลิศด้านการดูแลผู้สูงอายุและการดูแลผู้ป่วยระยะท้าย งานผู้สูงอายุและส่งเสริมสุขภาพชุมชน เล็งเห็นความสำคัญของการวางแผนการดูแล และการเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุ เพื่อเป็นผู้สูงอายุอย่างมีคุณภาพ (smart Aging) มีความพร้อมทั้งด้านร่างกาย จิต สังคมและจิตวิญญาณ เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ เช่น ด้านหลักประกันรายได้ ด้านที่อยู่อาศัย ด้านสุขภาพ ด้านการประกอบอาชีพ เป็นต้น
วิธีการดำเนินโครงการ
– จัดรูปแบบวงเสวนา
– เชิญผู้ทรงคุณวุฒิที่ประชาคมมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์ให้ความเคารพ ผู้มีความรู้และเชี่ยวชาญด้านต่างๆเกี่ยวกับการเตรียมความพร้อมก่อนสูงวัยและเตรียมก่อนวัยเกษียณ

– ประชาสัมพันธ์เชิญชวนประชาคมมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์และและผู้สนใจในการเตรียมความพร้อม

จากการจัดกิจกรรมเสวนาในครั้งนี้ พบว่า ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่เข้าร่วมในรูปแบบ Onsite จำนวน 35 คน คิดเป็นร้อยละ 97.2 และในรูปแบบ Online จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 2.8
จากผลการประเมินความพึงพอใจในภาพรวมพบว่า ผู้เข้าร่วมส่วนใหญ่มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุดต่อการเสวนาเรื่อง “เตรียมตัวอย่างไรให้สูงวัยอย่าง SMART” โดยเฉพาะในด้านความน่าสนใจของหัวข้อ, ความรู้ที่ได้รับ, และการถ่ายทอดของวิทยากรที่ได้รับคะแนนในระดับ 5 เป็นส่วนใหญ่ ในด้านที่ควรพิจารณาปรับปรุงเพิ่มเติมคือ ระยะเวลาการอบรม เนื่องจากมีการให้คะแนนในระดับที่น้อยที่สุด ทั้งนี้ สาเหตุเกิดจากการเสวนาที่ดำเนินเลยเวลาที่กำหนดไว้ เนื่องจากมีคำถามจากผู้เข้าร่วมเป็นจำนวนมาก วิทยากรจึงตอบคำถามอย่างครบถ้วนเพื่อความชัดเจนซึ่งทำให้ระยะเวลาการจัดงานเกินกำหนดจากที่แจ้งไว้
ผู้เข้าร่วมได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและสะท้อนมุมมองที่สำคัญเกี่ยวกับการเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัยสูงอายุอย่างมีคุณภาพคือ
– การเตรียมความพร้อมควรเริ่มตั้งแต่วัยรุ่นและวัยทำงาน ไม่ใช่เพียงเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุแล้วเท่านั้น เพื่อให้สามารถปรับตัวได้อย่างมีคุณภาพในอนาคต
– การวางแผนทางการเงินเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญ ซึ่งการวางแผนรายได้ระยะยาว คือปัจจัยสำคัญที่จะส่งผลต่อความมั่นคงในวัยชรา

– สุขภาพร่างกายและจิตใจต้องได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่อง หากไม่มีสุขภาพที่ดี ย่อมไม่สามารถใช้ชีวิตอย่างมีความสุขได้ แม้จะมีฐานะทางการเงินที่มั่นคง
– การเข้าสู่วัยสูงอายุต้องอาศัยการปรับมุมมอง การยอมรับบทบาทที่เปลี่ยนไป และการมีทัศนคติที่เป็นบวกต่อตนเอง คุณภาพชีวิตที่ดีในวัยสูงอายุต้องครอบคลุมหลายมิติ ได้แก่ ที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม เครือข่ายสังคมที่สนับสนุน การมีความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว และการสื่อสารที่เข้าใจกันระหว่างวัย
– ผู้เข้าร่วมตระหนักว่า “เวลา” เป็นทรัพยากรที่ไม่สามารถย้อนกลับได้ การเริ่มต้นเตรียมตัวตั้งแต่วันนี้คือการลงทุนที่มีค่าที่สุด
ข้อเสนอแนะจากผู้เข้าร่วม
ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเสนอแนะให้มีการจัดเสวนาและอบรมลักษณะนี้อย่างต่อเนื่อง เพื่อส่งเสริมการตระหนักรู้ สร้างแรงบันดาลใจ และสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้จริง ทั้งในชีวิตประจำวันและในบทบาทของการดูแลครอบครัว

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs3

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

3.d

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 SDGs4

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 4.7
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://www.facebook.com/MUNAkhonsawan/posts/pfbid02sMRA9bYjtTwPhiMyZKgmMCh6iZvGBYyaYqzFaSxwQm5e3f5D7bQ25rn83G8M9YHrl?rdid=9f3r74Yz7JmCROW1#

https://www.facebook.com/MahidolUniversity/posts/pfbid02LzQUjHNBSy1F2H8AZaGw5yFadqs3tj7Nx1RjmQabyUYV4J9yfgTN5fh59oQJ7UTrl?rdid=4EiNXZbhfz0zqiok#

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 4

Partners/Stakeholders*

– งานวิชาการและหลักสูตร มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์
– หลักสูตรสาธารณสุขศาตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์
– สมาคมสภาผู้สูงอายุแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์ จ.นครสวรรค์

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“สูงวัยอย่าง Smart ต้องเริ่มที่การเตรียมพร้อมทั้งกาย ใจ สังคม และเทคโนโลยี ตั้งแต่วันนี้ เพื่อชีวิตสูงวัยที่มีคุณค่า”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

3.d, 4.7

การนำรูปแบบการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้านในเครือข่ายบริการปฐมภูมิขยายผลในเขตสุขภาพที่ 3

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

การนำรูปแบบการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้านในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ขยายผลในเขตสุขภาพที่ 3

ผู้ดำเนินการหลัก*

นางศศิธร มารัตน์

ส่วนงานหลัก*

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ดร.เพียงพิมพ์ ปัณระสี
น.ส. ลัดดาวัลย์ โพธิวิจิตร

ส่วนงานร่วม

โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

เนื้อหา*

โครงการ การนำรูปแบบการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้านในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ขยายผลในเขตสุขภาพที่ 3 มีวัตถุประสงค์ เพื่อขยายผลรูปแบบการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้านในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ให้เกิดระบบการติดต่อประสานงานระหว่างหน่วยงานในเครือข่ายบริการปฐมภูมิได้อย่างมีประสิทธิภาพ และให้ผู้ป่วยระยะสุดท้ายและกลุ่มเปราะบางได้รับการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้านได้อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับบริบทของชุมชน ซึ่งได้รับการตอบรับเข้าร่วมโครงการ จำนวน 2 จังหวัด ได้แก่ โรงพยาบาลมโนรมย์ อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาทและโรงพยาบาลพยุหะคีรี อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ รวมครือข่ายบริการปฐมภูมิ 9 พื้นที่ โดยประยุกต์ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการตามแนวคิดของ Kemmis & Mc Taggart มี 4 กระบวนการ ประกอบด้วย การวางแผน (planing) การปฏิบัติตามแผน (action) การสังเกตผล (observation) และการสะท้อนผล(reflection) และดำเนินการ 3 วงรอบ ดังนี้ วงรอบที่ 1) ศึกษาระบบและขั้นตอนการทำงานในการดูแลแบบประคับประคองในชุมชน ได้แก่ ระบบการรับและส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยผ่านโปรแกรม thai COC และนำรูปแบบการดูแลแบบประคับประคองต่อเนื่องที่บ้าน ไปใช้ในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ จากการสังเกตการณ์ทำงานของเครือข่ายบริการปฐมภูมิ พบว่า มีการใช้โปรแกรม thai COC ในการส่งต่อ ตอบรับข้อมูลผู้ป่วยค่อนข้างน้อย เนื่องจากบุคลากรยังไม่เห็นความสำคัญของการใช้โปรแกรมบางพื้นที่มีการโยกย้ายเปลี่ยนหน้าที่ความรับผิดชอบงานใหม่ ยังไม่มีความรู้และทักษะการใช้โปรแกรม thai COC นอกจากนี้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดโคก ที่ถ่ายโอนไปยังองค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยนาท ขอเข้าร่วมโครงการเพื่อเป็นเครือข่ายในการประสานการส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยในชุมชนด้วย วงรอบที่ 2) จากการสรุปผลและการสะท้อนกระบวนการทำงานในวงรอบที่ 1 จึงมีการส่งเสริมให้บุคลากรในเครื่องข่ายบริการปฐมภูมิ เห็นความสำคัญของการใช้โปรแกรม thai COC และมีองค์ความรู้เกี่ยวกับหลักการดูแลแบบประคับประคอง โดยจัดอบรมเชิงปฏิบัติการให้ความรู้ ระเบียบ ขั้นตอน การส่งข้อมูล และการเบิกจ่ายตามระเบียบของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และขั้นตอนการส่งข้อมูลผู้ป่วยผ่านโปรแกรม thai COC และบันทึกข้อมูลส่งเบิกกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ จากการสังเกตการณ์สะท้อนกระบวนการทำงาน พบว่า บุคลากรในเครือข่ายบริการปฐมภูมิมีการตื่นตัวมีการใช้โปรแกรม thai COC ส่งต่อและตอบรับข้อมูลผู้ป่วยประคับประคองเพิ่มขึ้น และเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของระบบการส่งต่อการดูแลต่อเนื่อง ยังพบสูงอายุและกลุ่มเปราะบางในชุมชนที่ไม่อยู่ในระบบการส่งต่อการดูแลต่อเนื่อง บุคลากรในเครือข่ายบริการปฐมภูมิมีความประสงค์ให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลตามรูปแบบการดูแลประคับประคองต่อเนื่องที่บ้าน ในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ด้วยบุคลากรสะท้อนว่ามีความกังวลและไม่กล้าพูดคุยสื่อสารกับผู้ป่วยและครอบครัวให้เข้าใจการดูแลประคับประคอง เนื่องจากขาดประสบการณ์และทักษะในการสื่อสาร วงรอบที่ 3) จากการสรุปผลและการสะท้อนกระบวนการทำงานในวงรอบที่ 2 พบว่า บุคลากรขาดทักษะการสื่อสารกับผู้ป่วยและครอบครัวในการดูแลประคับประคอง บุคลากรสุขภาพจึงจำเป็นต้องมีทักษะเฉพาะในการสื่อสารเพื่อบรรลุเป้าหมาย โดยจัดอบรมเชิงปฏิบัติการทักษะการสื่อสารในการดูแลแบบประคับประคอง ให้มีทักษะในการสื่อสารกับผู้ป่วยและครอบครัว ตามมาตรฐานการดูแลแบบประคับประคองที่ต้องได้รับการทำ family meeting และ Advance care Plan แต่กระบวนการที่จะเข้าระบบการส่งต่อการดูแลต่อเนื่องนั้นต้องได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ที่โรงพยาบาล ด้วยอาการของสูงอายุและกลุ่มเปราะบางอยู่ในภาวะไม่สามารถเคลื่อนย้ายหรือเคลื่อนย้ายลำบาก เครือข่ายบริการปฐมภูมิร่วมหารือและสรุปขั้นตอนเกิดกระบวนการการส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยในระบบเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ผ่านโปรแกรม thai COC ตามบริบทของพื้นที่ทำให้เกิดการประสานการดูแลได้อย่างมีประสิทธิภาพและไร้รอยต่อ 

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs3

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

3.d

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 SDGs10,17

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 10.3
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://www.facebook.com/share/p/1BytsF2L2v/

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 4

Partners/Stakeholders*

1. ระบบบริการปฐมภูมิของโรงพยาบาลมโนรมย์ ได้แก่ รพ.สต.คุ้งสำเภา รพ.สต.วัดโคก รพ.สต.ศิลาดาน รพ.สต.ท่าฉนวน รพ.สต. หางน้ำหนองแขม รพ.สต.ไร่พัฒนา รพ.สต.อู่ตะเภา และหน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลนโนรมย์ (หางน้ำสาคร)
2. หน่วยปฐมภูมิโรงพยาบาลพยุหะคีรี

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“บูรณาการระบบบริการปฐมภูมิเชื่อมต่อการดูแลจากโรงพยาบาลสู่บ้านอย่างไร้รอยต่อ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะท้าย”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

3.d,10.3

กูเกิลไซต์ : แพลตฟอร์มสำรองเพื่อการประชุมวิชาการในสภาวะโครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีปัญหา : ของฟรี คุ้มค่า และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

กูเกิลไซต์ : แพลตฟอร์มสำรองเพื่อการประชุมวิชาการในสภาวะโครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีปัญหา : ของฟรี คุ้มค่า และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา

ผู้ดำเนินการหลัก*

อ.ดร.ฤทธิรงค์ พันธ์ดี

ส่วนงานหลัก*

กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ดร.ธวัชชัย ก้านศรีรัตน์
น.ส.พรชนก นุชนารถ

ส่วนงานร่วม

กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

เนื้อหา*

งานประชุมวิชาการสาธารณสุขระหว่างสถาบันระดับนานาชาติ ครั้งที่ 4 เป็นกรณีศึกษาที่สะท้อนถึงความจำเป็น  ในการพัฒนาระบบเว็บไซต์สำรองเพื่อเป็นสื่อกลางข้อมูล ในสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานด้านไอทีมีความไม่เสถียร เนื่องจากมีผู้เข้าร่วมประชุมมาจากหลากหลายพื้นที่ และต้องพึ่งพาระบบออนไลน์สำหรับการลงทะเบียน การนำเสนอผลงาน และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น  ระบบการทำงานที่เป็นไอทีมากขึ้น แต่ยังพบข้อจำกัดระบบงานไอทีของวิทยาเขตอาจมีปัญหาความไม่เสถียรเกิดขึ้นได้ทุกเวลา ดังนั้น การนำชุดเครื่องมือใน กูเกิล เวิร์กสเปซ (Google Workspace) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่เข้าถึงง่าย มีความยืดหยุ่น และไม่ต้องการโครงสร้างพื้นฐานที่ซับซ้อน จึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับการออกแบบ จึงได้เลือกเครื่องมือที่ชื่อว่ากูเกิลไซต์มาพัฒนาเป็นระบบเว็บไซต์สำรองเพื่อการประชุมวิชาการ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพือออกแบบและพัฒนากูเกิลไซต์ (Google Sites) เป็นระบบสำรองสำหรับเผยแพร่ข้อมูลการประชุมวิชาการในสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานไอทีมีปัญหา โดยมุ่งเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ ลดความเสี่ยงจากความล้มเหลวทางเทคนิค และส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้เข้าร่วมงาน นอกจากนี้ยังนำเสนอแนวทางในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างเหมาะสม  ตามบริบทของงานวิชาการ  อาศัยกรอบแนวคิดการพัฒนาสมรรถนะดิจิทัล และการออกแบบแพลตฟอร์มที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้งาน ผลการศึกษาคาดว่าจะเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานวิชาการในการเตรียมความพร้อมรับมือกับสภาวะที่โครงสร้างพื้นฐานไอทีมีปัญหา  ตลอดจนเป็นแนวทางสำหรับการพัฒนาเพื่อเผยแพร่ข้อมูลก่อนวันงานประชุมวิชาการสาธารณสุขระหว่างสถาบัน ครั้งที่ 4 ที่มีความคล่องตัวและไม่ต้องกังวลในการใช้งานว่าจะเข้าถึงไม่ได้ 

ซึ่งสอดคล้องการสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยเฉพาะ SDGs 9 ในด้านการสร้างโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัลที่ยืดหยุ่นอีกด้วย

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

ผู้เข้าร่วมประชุมสามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับงานประชุมวิชาการฯ ได้ตลอดเวลา ได้ทุกอุปกรณ์พกพา เช่น คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊ค โทรศัพท์มือถือ ไอแพด แท็บเล็ต เป็นต้น

ผลลัพธ์

การนำเทคโนโลยีกู กูเกิล เวิร์กสเปซ (Google Workspace) เข้ามาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาเว็บไซต์งานประชุมวิชาการฯ ด้วยกูเกิลไซต์ เพื่อนำมาเป็นเว็บไซต์ประชาสัมพันธ์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการข้อมูลดิจิทัล  สามารถบริหารจัดการเว็บไซต์ได้อย่างรวดเร็ว สามารถจัดการได้ทุกที่ทุกเวลา โดยไม่มีข้อจำกัด  ด้วยศักยภาพของกูเกิลผู้ใช้งานไม่ต้องกังวลว่าจะเข้าใช้งานไม่ได้  

ผลประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานต่อเว็บไซต์สาธารณสุขระหว่างสถาบันครั้งที่ 4 มีความพึงพอใจโดยรวมต่อเว็บไซต์ประชุมวิชาการฯ มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.53 อยู่ในระดับมากที่สุด  และเป็นแนวทางที่ดีในการนำกูเกิล เวิร์กสเปซ มาประยุกต์ใช้กับงานที่เกี่ยวข้องต่อไป

 

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs9

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

9.c

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 –

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 –
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://sites.google.com/view/phmuna-conference/

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2

Partners/Stakeholders*

สถาบันการศึกษาในเครือข่ายงานประชุมวิชาการด้านสาธารณสุขระหว่างสถาบัน ระดับนานาชาติครั้งที่ 4

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

การศึกษาพัฒนาระบบจัดการประชุมวิชาการด้วย Google ณ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยมหิดล งานนี้ได้ออกแบบและพัฒนาระบบการประชุมวิชาการโดยใช้ Google Sites ร่วมกับ Drive, Sheet, Forms และ Script เพื่อแก้ปัญหาโครงสร้างพื้นฐานไอทีไม่เสถียร ผลสำรวจผู้ใช้งาน 85 คน พบว่าเว็บไซต์ใช้งานง่าย ความพึงพอใจสูง อีกทั้งเป็นของฟรีช่วยประหยัดต้นทุน และสอดคล้องกับ SDGs 9.c เรื่องการเข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศ

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

4.3.5

โครงการพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

โครงการพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม

ผู้ดำเนินการหลัก*

อ.จุฑารัตน์ สว่างชัย

ส่วนงานหลัก*

สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ผศ.ดร.กาญจนาณัฐ ทองเมืองธัญเทพ
อ.ดร.นิรนาท วิทยโชคกิติคุณ
อ.ดร.พาณี วิรัชกุล
อ.ศรีสุภา ใจโสภา
อ.สายฝน อำพันกาญจน์
อ.เอกลักษณ์ เด็กยอง
อ.นีรนุช โชติวรางกูล
อ.ณัฎฐ์ธัญศา ยิ่งยงเมธี
อ.กาญเขตร์ ทรัพย์สอาด
อ.ยุวรีย์ อินทร์เพ็ญ
อ.ธนัญญา เณรตาก้อง
อ.ทัตติยา ชังชั่ว
อ.นิศานาถ ทองใบ

ส่วนงานร่วม

–

เนื้อหา*

1. ความสำคัญ
การพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมนักศึกษาระดับปริญญาตรี เป็นกิจกรรมที่พัฒนานักศึกษาผ่านรูปแบบของกิจกรรมเสริมหลักสูตร มีเป้าหมายสำคัญเพื่อการพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ให้เป็นบัณฑิตที่มีปัญญา ความรู้ ความสามารถ มีทักษะชีวิต การเรียนรู้ตลอดชีวิต เป็นผู้มีคุณธรรมและจิตอาสา มีคุณลักษณะความเป็นผู้ประกอบการ รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมและของโลก เป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง มีความกล้าหาญทางจริยธรรม ยึดมั่นในความถูกต้องและรักษ์ความเป็นไทย เกิดความภาคภูมิใจในความเป็นไทย พัฒนานักศึกษาให้เป็นพลเมืองของโลก (Global Citizen and Global Talent) และมีความรู้ในการใช้ชีวิตยุคศตวรรษที่ 21 เพิ่มทักษะการสร้างสัมพันธภาพ รู้จักตนเอง เข้าใจ มีทักษะในการดำเนินชีวิต และการเผชิญสถานการณ์ต่าง ๆ เกิดการเรียนรู้ในการเปลี่ยนแปลงตนเองในการอยู่ร่วมกับผู้อื่น เกิดความพึงพอใจในการดำเนินชีวิต สามารถปรับตัวอยู่ร่วมกับผู้อื่น ยอมรับและเคารพในความแตกต่างของแต่ละบุคคล

หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์ เห็นถึงความสำคัญดังกล่าว เนื่องจากนักศึกษาจะต้องได้รับการเตรียมความพร้อม การทำกิจกรรม และเรียนรู้ผ่านกิจกรรม รวมถึงพัฒนาทักษะต่าง ๆ จึงจัดโครงการพัฒนานักศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา ค่านิยมองค์กร มหาวิทยาลัยมหิดล อัตลักษณ์บัณฑิต พัฒนานักศึกษาให้เป็นพลเมืองของโลก (Global Citizen and Global Talent) และมีความรู้ในการใช้ชีวิตยุคศตวรรษที่ 21 ทำให้เข้าใจตนเอง เคารพความแตกต่างของตนเองและผู้อื่น เกิดการเรียนรู้ในการเปลี่ยนแปลงตนเองในการอยู่ร่วมกับผู้อื่น พัฒนาตนเองให้เป็นพลเมืองของโลก (Global Citizen and Global Talent) และมีความรู้ในการใช้ชีวิตยุคศตวรรษที่ 21

2. ผลการดำเนินงาน
ผลลัพธ์เชิงปริมาณ
1. กิจกรรมวันพยาบาลแห่งชาติ ค่าเฉลี่ยความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับดี เท่ากับ (
x= 4.24, S.D. = 0.84)
2. กิจกรรมวันลอยกระทง ค่าเฉลี่ยความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับดี เท่ากับ (x= 4.39, S.D. = 0.84)
3. กิจกรรมวันพ่อแห่งชาติ ค่าเฉลี่ยความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับดี เท่ากับ (x= 4.05, S.D. = 0.94)

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs4

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

4.7

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

–

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2

Partners/Stakeholders*

1. กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์
2. โรงพยาบาลในเขตบริการสุขภาพที่ 3 

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

โครงการพัฒนาคุณลักษณะบัณฑิตและทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมให้นักศึกษามีคุณธรรม จิตสาธารณะ และตระหนักในความเป็นไทย พร้อมทั้งเตรียมความพร้อมสู่การเป็นพลเมืองโลก (Global Citizen and Global Talent) ที่มีศักยภาพในศตวรรษที่ 21 นักศึกษาจะได้รับการพัฒนาอย่างรอบด้านผ่านกิจกรรมเสริมหลักสูตร เพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิต การเรียนรู้ตลอดชีวิต การอยู่ร่วมกับผู้อื่น และการเคารพความแตกต่าง

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

4.3.4

โครงการพัฒนาทักษะการฟังบรรยายวิชาการภาษาอังกฤษสำหรับนักศึกษา

Posted on | by คังโมยอน

MU-SDGs Case Study*

โครงการพัฒนาทักษะการฟังบรรยายวิชาการภาษาอังกฤษสำหรับนักศึกษา

ผู้ดำเนินการหลัก*

อ.กาญเขตร์ ทรัพย์สอาด

ส่วนงานหลัก*

สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์

ผู้ดำเนินการร่วม

ผศ.ดร.กาญจนาณัฐ ทองเมืองธัญเทพ
อ.ดร.นิรนาท วิทยโชคกิติคุณ
อ.ดร.พาณี วิรัชกุล
อ.ศรีสุภา ใจโสภา
อ.สายฝน อำพันกาญจน์
อ.เอกลักษณ์ เด็กยอง
อ.นีรนุช โชติวรางกูล
อ.ณัฎฐ์ธัญศา ยิ่งยงเมธี
อ.จุฑารัตน์ สว่างชัย
อ.ยุวรีย์ อินทร์เพ็ญ
อ.ธนัญญา เณรตาก้อง
อ.ทัตติยา ชังชั่ว
อ.นิศานาถ ทองใบ

ส่วนงานร่วม

–

เนื้อหา*

1. ความสำคัญ
การศึกษาในยุคปัจจุบันมีความก้าวหน้าของเทคโนโลยีเป็นอย่างมาก ภาษาอังกฤษเข้ามามีบทบาทและเป็นส่วนสำคัญในการเรียนรู้ เนื่องจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาสากลที่คนทั่วโลกใช้ในการสื่อสาร บุคคลที่มีความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษจึงสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร และแสวงหาความรู้ได้มากกว่า ทักษะการใช้ภาษาไม่ว่าจะเป็น ทักษะการฟัง ทักษะการพูด ทักษะการอ่าน และทักษะการเขียน ล้วนสำคัญด้วยกันทั้งสิ้น การความสามารถในการฟังเข้าใจในภาษาอังกฤษที่เป็นภาษาสากล ย่อมช่วยในการติดต่อสื่อสารให้เกิดความเข้าใจตรงกัน
วิชาชีพพยาบาลเป็นหนึ่งในสาขาวิชาชีพที่ได้ทำข้อตกลง “ข้อตกลงยอมรับร่วมสาขาวิชาชีพพยาบาลของอาเซียน” จากการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน (ASEAN Economic Community: AEC) ซึ่งสามารถเคลื่อนย้ายบริการเสรีทางวิชาชีพ ดังนั้นทักษะการใช้ภาษาสากลในการสื่อสารระหว่างประเทศ จึงเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องสร้างเสริมและพัฒนาให้แก่นักศึกษา ผู้รับผิดชอบโครงการเห็นประโยชน์และความสำคัญในการพัฒนาสมรรถนะทางภาษาอังกฤษ โดยเฉพาะในเรื่องของทักษะการฟัง และทักษะการพูด เนื่องจากเป็นทักษะที่นักศึกษาไทยยังมีโอกาสในการฝึกฝนน้อย จึงจัดทำโครงการพัฒนาทักษะการฟังบรรยายวิชาการภาษาอังกฤษสำหรับนักศึกษา เพื่อให้นักศึกษามีทัศนคติที่ดีต่อการพัฒนาภาษาอังกฤษ และได้รับประสบการณ์การฟังบรรยายวิชาการภาษาอังกฤษเพิ่มมากขึ้นในขณะศึกษาในหลักสูตรฯ
2. ผลการดำเนินงาน
ผลลัพธ์เชิงปริมาณ
ผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีระดับความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมในภาพรวม อยู่ในระดับดีมาก (
x= 4.54, S.D. = 1.93)

SDGs หลักที่สอดคล้องกับกิจกรรม*

SDGs4

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG หลัก*

4.7

SDGs อื่น ๆ ที่สอดคล้อง

 

เป้าประสงค์ย่อยใน SDG อื่นๆ

 
Links ข้อมูลเพิ่มเติม * 

https://www.facebook.com/share/p/1BfGy5NQVH/

 

MU-SDGs Strategy*

ยุทธศาสตร์ที่ 2

Partners/Stakeholders*

1. กลุ่มวิชาการและหลักสูตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตนครสวรรค์
2. ศูนย์ฟิสิกส์ทฤษฎีและปรัชญาธรรมชาตินครสวรรค์

ภาพประกอบ (3-5 ภาพ)*

Key Message*

“ในโลกยุคดิจิทัลที่การสื่อสารไร้พรมแดน ภาษาอังกฤษกลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการเปิดประตูสู่ความรู้ระดับสากล โดยเฉพาะสำหรับนักศึกษาพยาบาล ที่กำลังเตรียมพร้อมสู่การเป็นกำลังสำคัญในประชาคมอาเซียน การพัฒนาทักษะการฟังและพูดภาษาอังกฤษ จึงเป็นการเพิ่มพูนสมรรถนะวิชาชีพ พร้อมสร้างทัศนคติที่ดีและความมั่นใจในการสื่อสารกับประชาคมโลกอย่างมีประสิทธิภาพ”

ตัวชี้วัด THE Impact* Rankings ที่สอดคล้อง

4.3.5